Banya: Xông hơi, cạo gió kiểu Nga

61 xuân xanh, bác Tin (Pu) vừa bỏ vợ vẫn vâm, làm TT phăng phăng. Các bác sĩ bảo lý do: ngoài thể thao, sống lành mạnh, chơi thoải mái…ông còn hay đi Banya, xông tắm.

Nó là cái gì, thế nào? Banya (tiếng Nga: баня, nghĩa đen là phòng tắm, hiểu là một loại tắm hơi), phổ biến xưa nay, “đậm đà bản sắc dân tộc”.

Tiệm thì đầy, đâu cũng có. Nhà giàu có nhà nghỉ ngoại ô, thường có Banya riêng. Bình thường thôi, như nhà cấp 4, như lều gỗ… Quan trọng là có lò, nước, khí nóng. Cổ điển đun bằng củi, nay dùng điện.

Nội thất thuần gỗ. gỗ thông, gỗ sồi…  Tường, băng ghế, chậu, gáo múc… gỗ tất. Các bậc tam cấp được dựng dọc tường, tạo bậc để ngồi, nằm gác chân... Ngồi cao càng ấm, dù dưới cạnh lò…

Парная, tiếng Nga là phòng xông hơi. Ngào ngạt khói mù mịt như thường thấy.

Cái khác của kiểu Nga là trong Banya có chổi tắm đặc biệt, gọi là veniks (веник), tức bó lá. Thường là lá bạch dương, lá sồi.

Các veniks được ngâm vào chậu nước lạnh rồi đập lên người, khắp cơ thể. Có nhân viên phục vụ, gọi là banschik (банщик), chuyên quật giùm. Nhưng thường chả ai thuê.

Vì đi đông thì tự quật nhau, không thì tự quật mình. Quật nhơ hành xác, lằn đỏ, có khi rơm rớm như cạo gió. Quật choang choách mới sướng, như xông hơi rồi mát xa.

Đi Banya là xông hơi, mát xa, còn là một nét văn hóa, nơi giao tiếp, bàn chuyện, tán phét. Có phòng làm chuyện đó, gọi là predbannik (предбанник), trước phòng xông hơi. Bàn dài lớn, ghế, gỗ tất, để thư giãn, uống trà, thảo dược, trò chuyện.

Thời nay, banya còn được hiểu là Spa truyền thống, một trải nghiệm thú vị, một cách tẩy trần, lấy lại năng lượng, có nơi có cả bia, rượu…Đi Banya là là một phần cuộc sống như giải trí.

Quen thì hưởng thụ truyền thống, lạ thì trải nghiệm, cảm nhận. Giá thời nay chừng từ $ 120.